Advies Raad van State: verbeter de informatiehuishouding
Gezien de grote maatschappelijke en politieke veranderingen van de laatste decennia is publieke aanspreekbaarheid door middel van de ministeriële verantwoordelijkheid relevanter dan ooit. Om deze goed te laten werken, is een transparant en correct samenspel nodig tussen Kamerleden, kabinet en ambtenaren.
Ongevraagd advies
Dit constateert de Afdeling advisering van de Raad van State afgelopen juni een ongevraagd advies over de ministeriële verantwoordelijkheid. Met dit advies wil de Afdeling advisering bijdragen aan de versterking van de parlementaire democratie en het vertrouwen van de burger in de overheid. Want als een democratie haar kracht wil behouden, dan moet het kabinet aan het parlement en de samenleving kunnen uitleggen welke keuzes zijn gemaakt, hoe die zijn uitgevoerd, en ook wat níet is gelukt of wat de overheid níet kan leveren.
Aanbevelingen
Hoewel er niet direct gemakkelijke oplossingen zijn om de knelpunten rond de ministeriële verantwoordelijkheid op te lossen, kunnen Kamerleden, kabinet en ambtenaren alleen samen ervoor zorgen dat dit verandert. Want “de spelregel van de ministeriële verantwoordelijkheid is relevanter dan ooit en kan niet worden gemist of worden ingewisseld voor iets anders”, aldus vice-president Thom de Graaf.
De Afdeling advisering doet in haar advies vijf aanbevelingen:
- Breng de informatiehuishouding van de overheid op orde, zodat ook de informatievoorziening aan het parlement verbeterd kan worden (inlichtingenplicht).
- Maak de afspraken over contacten tussen Kamerleden en ambtenaren helder; wees daar ontspannen over.
- Verbeter het inhoudelijk, ambtelijk vakmanschap; wees zuinig op ambtenaren in de uitvoering.
- Wees terughoudend met het neerleggen van allerlei taken bij onafhankelijke instellingen; dat beperkt de mogelijkheid van democratische controle te veel.
- Als een minister niet wettelijk bevoegd is op een onderwerp, moeten de Kamers dat respecteren; voorkom schijnvertoningen.