Informatiehuishouding krijgt forse extra impuls
In de kabinetsreactie op het rapport Ongekend onrecht van 17 december 2020, krijgt de informatiehuishouding ruime aandacht. Er komt een regeringscommissaris, Adviescollege en een extra actieplan om de kwaliteitsverbetering te versnellen. Het kabinet maakt hier de komende zes jaar 788 miljoen euro voor vrij. RDDI leverde de bouwstenen aan voor de nieuwe acties.
Informatiehuishouding: de basis op orde
In het rapport was opvallend veel aandacht voor informatievoorziening en informatiehuishouding. Volgens het kabinet is goede informatiehuishouding een randvoorwaarde voor een goede informatievoorziening en een noodzakelijk element in onze democratische rechtsstaat. Ook is het hard nodig voor een beter samenspel tussen Kamerleden, kabinet en ambtenaren.
Wat wil het kabinet?
- Standaardisatie en harmonisatie van het beleid voor informatiehuishouding
- Instrumenten voor duurzame toegankelijkheid
- Concrete eisen aan informatiesystemen
- Verbetering professionaliteit van de ambtenaar
- Inzetten nieuwe technologieën
- Gebruik van PLOOI verplicht stellen voor alle overheidsorganisaties
Om hier vorm aan te geven worden, als het aan het demissionair kabinet ligt, een aantal maatregelen getroffen. Zo moet er een generiek actieplan komen met concrete maatregelen ter verbetering van de informatiehuishouding. Dit plan moet 1 april gereed zijn. Aansluitend gaan departementen en uitvoeringsorganisaties aan de slag met hun eigen actieplan waarbij de benodigde tijd, kennis en capaciteit en de risico’s in kaart worden gebracht. Deze plannen moeten uiterlijk 1 juli klaar zijn.
Sturing en toezicht
Ook het toezicht op verbetering van de informatiehuishouding en het openbaarheidsbeleid van de overheid moet verder worden versterkt. Hiertoe wordt onder meer een regeringscommissaris aangetrokken. Deze commissaris wordt verantwoordelijk voor de uitvoering van het generieke actieplan. Ook kan de commissaris departementen en uitvoeringsorganisaties aanspreken op de voortgang van hun actieplannen.
Daarnaast wordt nadrukkelijk gepleit voor een Adviescollege Openbaarheid en Informatiehuishouding. Dit college zal gaan adviseren over het openbaarheidsbeleid van de overheid, de stand van de informatiehuishouding in het bestuur, de voortgang van de uitvoering van het meerjarenplan en de toegang tot publieke informatie. Ook kunnen journalisten en wetenschappers bij openbaarmakingskwesties een klacht indienen bij het adviescollege.
Kosten
Dit alles vergt een flinke investering voor meerdere jaren. Door het ministerie van Financiën is een enveloppe aangemaakt met een reeks die start in 2021 met 104 miljoen en oploopt tot 127 miljoen in 2026. De basis daarvoor is gelegen in de Kosten Baten Analyse (KBA), die RDDI heeft laten uitvoeren in 2020. Daarnaast worden met ingang van 2022 middelen vrij gemaakt voor de implementatie Woo, ook voor medeoverheden.
Ter voorbereiding van de regeringscommissaris, sturing op het generieke actieplan en op het format voor de departementale plannen wordt bij DGOO/CIO Rijk i.s.m. M&C van OCW alvast een Kwartiermaker aangesteld. Inspectie OE maakt de Rijksbrede analyse af en er wordt een tweetal werkgroepen ingesteld. RDDI gaat door met de projecten en communicatie naar rijksmedewerkers en informatieprofessional. Het MJP wordt conform vaststelling uitgevoerd.