Beeld: ©RDDI

Nieuwsbrief RDDI, editie november 2020

Het Rijksprogramma voor Duurzaam Digitale Informatiehuishouding (RDDI) helpt bij het toekomstbestendig maken van de informatiehuishouding van het Rijk. In deze nieuwsbrief lees je de laatste stand van zaken bij onze projecten die bijdragen aan het verbeteren van de informatiehuishouding én nieuws van andere plekken.

Voorwoord: Ons werk is belangrijker dan we denken

Door Jacqueline Rutjens, programmadirecteur RDDI

In de Stuurgroep van november deelden we de communicatiecampagne gericht op de medewerkers van het Rijk. Hoe maak je medewerkers die massaal thuiswerken, in een steeds meer digitale wereld waarin al veel van ze wordt gevraagd, bewust dat juist nú het bewaren van informatie ook nog belangrijk is? Met alle departementen samen ontwikkelden we een boodschap die eigenlijk over ons ambtelijk vakmanschap gaat. We werken zowel in beleid, bedrijfsvoering, toezicht en in uitvoering voor de maatschappij en ons werk doet ertoe. We werken met integriteitsregels, letten op de veiligheid, privacy en werken aan transparantie en we gebruiken en maken informatie. Als ons werk belangrijk is dan bewaren we de informatie goed, voor onszelf, onze collega’s en voor de samenleving. Uit onderzoek weten we dat de meesten van ons daar ook zeer toe bereid zijn, alleen weten we niet altijd wat en hoe en zijn we ook vaak (te) druk. We hebben daarbij ook nogal eens te maken met mythes, zoals dat we niet netjes bewaren vanwege het niet gebruiksvriendelijke systeem. Dat is niet helemaal waar, ook bij de meest gebruiksvriendelijke systemen blijken we niet heel goed te bewaren. Of de mythe dat het zoeken en vinden van informatie een ICT dingetje is of bij een speciale afdeling hoort. Ook niet waar; ICT helpt zeker, maar het goed omgaan met informatie is een zaak van ons allemaal. Met concrete verhalen uit de praktijk van enkele van onze collega’s binnen het Rijk maken we ook helder wat de gevolgen zijn als we dat goed of juist minder goed doen. Wat als je een nieuwe baan krijgt en er niets te vinden is van je voorganger, alles is gewist. En hoe fijn is het als je collega’s hun informatie goed geordend bewaren. De campagne heeft een neutrale toon gekregen, maar wel met een indringende boodschap. Jouw werk is belangrijker dan je denkt, bewaar het op de juiste manier.

Het werk onder de motorkap gaat bij RDDI ook gewoon door en niet altijd onder de makkelijkste omstandigheden. Er wordt in flink tempo doorgewerkt aan de aanbesteding van een centrale webharvestingdienst met DPC en enkele departementen. We vragen de markt om een vernieuwend aanbod te leveren waardoor iedereen in de toekomst kan zien hoe en waarover we communiceerden. We werken aan IT-oplossingen en werkprocessen om de juiste e-mails en berichtenapps te bewaren, om Wob verzoeken sneller af te kunnen handelen en meer informatie actief openbaar te maken. Daarbij kijken we ook vooruit: wat pakken we als Rijk en programma in 2021 en verder op? Delen we de kennis op een goede manier? Hebben we de juiste kennis en capaciteit aan boord om de verbeteringen te kunnen realiseren? En gaat de implementatie overal wel snel genoeg?

De Stuurgroepleden sturen naast het programma ook op de verbeteringen bij hun eigen organisatie. In de organisaties van het Rijk wordt namelijk het echte werk uitgevoerd en gelukkig doet iedereen dat inmiddels steeds meer gezamenlijk als Rijk. Alle CIO’s en directeuren bedrijfsvoering beseffen nu dat de verbeteringen hard nodig zijn voor de medewerkers, de organisaties, het parlement en ook voor de maatschappij. De doelen die we hebben gesteld moeten en zullen gerealiseerd worden! Het is mooi om te zien dat ons werk nog veel belangrijker is dan we zelf vaak denken.

Beeld: ©RDDI

Start campagne 'Goed bewaard'

Op 10 november 2020 is de rijksbrede campagne 'Goed Bewaard' van start gegaan voor medewerkers binnen het Rijk. Op deze website vind je allerlei handige tools die je kunt inzetten binnen jouw organisatie.

Goed omgaan met overheidsinformatie

De Rijksoverheid wil een efficiënte, betrouwbare en geloofwaardige partner zijn en blijven voor burgers, bedrijven en organisaties. Het is daarom belangrijk dat medewerkers binnen het Rijk goed omgaan met overheidsinformatie. De campagne 'Goed Bewaard' licht dit toe en maakt duidelijk wat er van medewerkers wordt verwacht.

De werkwijze voor het omgaan met overheidsinformatie verschilt per organisatie. Het is daarom aan de ministeries en uitvoeringsorganisaties zelf om de komende tijd verder invulling te geven aan de boodschap van de campagne Goed Bewaard.

Doe samen de quiz om je kennis te vergroten!

Tips Nationaal Archief

Naast de informatie en tools op de campagnesite en op informatiehuishouding.nl is ook informatie terug te vinden op andere platforms. Zo stelt het Nationaal Archief ook kennisproducten op om de archiefvormers te ondersteunen. Een voorbeeld hiervan is de richtlijn archiveren overheidswebsites, het vertelt hoe je een openbare website kunt archiveren.

Voor nadere informatie en ook andere kennisproducten kan je terecht op de website van het Nationaal Archief. En je kunt natuurlijk contact opnemen met de Informatieprofessionals in jouw organisaties. Tot slot willen we je attenderen op KIA (Kennisnetwerk Informatie en Archief) en de kennisindex die daar in ontwikkeling is.

Goed bewaard campagne element icoon vrouw

Uitnodiging Dag van Actieve Openbaarmaking op 11 december

De oproep vanuit kabinet en parlement is duidelijk: de overheid moet open en transparant zijn in haar informatievoorziening. Daar hoort bij dat de overheid zelf informatie actief openbaar maakt. Het Rijksprogramma Duurzaam Digitale Informatiehuishouding (RDDI) heeft daarom producten en diensten ontwikkeld om actieve openbaarmaking bij het Rijk te ondersteunen en kennisontwikkeling te bevorderen.

Programma

Samen met iBestuur organiseert RDDI de Dag van de Actieve Openbaarmaking. Aan de hand van verschillende online programmaonderdelen wordt inzicht verkregen in de betekenis van actief openbaar maken. En vooral: hoe gaan we daarmee aan de slag? De dag is onderverdeeld in een ochtend- en middagprogramma en vindt plaats van 10.00 tot 16.30 uur.

10.00 – 12.00

De ochtend bestaat onder andere uit presentaties van DG Marieke van Wallenburg over de status en impact van de Woo en van Marieke Schenk over het Actieplan Open Overheid. Daarnaast vindt er een paneldiscussie plaats over de ambities rond actief openbaar maken. Hieraan zullen deskundigen uit overheid, wetenschap politiek en journalistiek deelnemen, waaronder Steven van Weyenberg, Wil van der Schans en Tom Barkhuysen.

13.30 – 16.30

Tijdens het middagprogramma worden er drie inhoudelijke en interactieve webinars georganiseerd. De onderwerpen van de webinars zijn “Aansluiten op PLOOI”, “Helder en duidelijk schrijven” en “Pilots over het actief openbaar maken van informatie”. De webinars vinden na elkaar plaats, dus het is mogelijk ze alle drie bij te wonen.

Meer informatie en aanmelden

Benieuwd naar het uitgebreide programma of wil je je direct aanmelden? Klik dan hier voor meer informatie en de link naar het aanmeldformulier.

Paneldisussie ‘Future Lab: ‘Zo krijgt de overheid de informatie op orde!’

Op 11 september vond het online iBestuur Congres ‘De digitale transformatie van de overheid’ plaats. Tijdens dit evenement werd ook informatiehuishouding onder de aandacht gebracht aan de hand van de paneldiscussie 'Future Lab: 'Zo krijgt de overheid de informatie op orde!'

Drijvende krachten van informatie en data

Bij aanvang van de paneldiscussie verwees Lourens Visser naar het Future Lab rapport ‘De informatiehuishouding van het Rijk in 2030’. Hij benoemde met name het belang van de 12 'driving forces’, die in het rapport aan de orde komen. Deze drijvende krachten brengen de wereld rondom informatie binnen en buiten het Rijk in kaart en beschrijven de veranderende context van informatie en data. “Alles is informatie”, is een belangrijke ‘driving force’, aldus Visser. “Alles kan openbaar gemaakt worden. Hier is context enorm belangrijk voor het gebruik van informatie. Informatie die uit zijn context gerukt wordt, gaat een eigen leven leiden. De toekomstverkenning van de Future Lab beschrijft wat dit betekent voor de functies en de rollen.”

Conclusie

De gespreksleider Irma Walraven nodigde de panelleden (Marianne van den Boogaart, Aart van der Vlist, Gerdine Keijzer-Baldé en CIO Rijk Lourens Visser) uit om te vertellen hoe zij van plan zijn om de informatiehuishouding binnen hun organisatie een boost te geven. Hoewel niet alle plannen even concreet waren, was iedereen het erover eens dat vaardigheden van medewerkers een grote rol spelen in het succes van het op orde krijgen van de informatiehuishouding.

Lees hier het volledige nieuwsbericht over de paneldiscussie.

Of wil je de volledige paneldiscussie zien of nog eens terugkijken?

Future Lab paneldiscussie iBesttur congres
Beeld: ©iBestuur / iBestuur

Voorbeeld van actieve openbaarmaking: dashboard Groningen

Sinds 15 oktober staan cijfers en feiten over de afbouw van de gaswinning in Groningen, het aantal aardbevingen, de versterkingsoperatie en de schadeafhandeling op één pagina: dashboardgroningen.nl. Het dashboard is een van de pilots van het ministerie van EZK op het gebied van actieve openbaarheid. Het is een handig overzicht van bestaande gegevens uit openbare bronnen, waarmee iedereen inzicht kan krijgen in de voortgang van verschillende ontwikkelingen in Groningen. Lees hier meer over de voortgang van Dashboard Groningen.

Op basis van open data

Het dashboard is samengesteld met gegevens op basis van open data van NLOG (een website van TNO met informatie over energie en delfstoffen in Nederland), KNMI, NCG en IMG. De data worden geactualiseerd op basis van automatische koppelingen.

Online vraag & antwoordsessie Handreiking KBA

In oktober heeft RDDI samen met PBLQ een online Vraag-en-antwoordsessie gehouden over de Handreiking Verdieping KBA Verbetering Informatiehuishouding Rijk. Niet alleen nuttig en interessant voor de deelnemers, maar ook voor andere geinteresseerden. Bekijk daarom de presentatie en de veel gestelde vragen met antwoorden en doe je er voordeel mee.

Oplevering MDTO begin 2021

De oplevering van de conceptnorm Metagegevens voor Duurzaam Toegankelijke Overheidsinformatie (MDTO) is opgeschoven naar februari 2021. De Standaardisatieraad van het Nationaal Archief stelt MDTO naar verwachting vast in maart 2021.

Uitstel

Reden voor het uitstel zijn de vele waardevolle en diverse opmerkingen (zo'n 1300) die de review heeft opgeleverd. Deze hebben in samenspraak met de betrokken redactiegroep tot een groot aantal wijzigingsvoorstellen geleid. Ook tijdens de verwerking komen nog inhoudelijke vraagstukken naar voren, wat extra tijd kost. Voor het behalen van een optimaal eindresultaat is besloten kwaliteit voor snelheid te laten gaan. En MDTO dus pas in 2021 op te leveren.

Het doel

Het Nationaal Archief ontwikkelt MDTO samen met de Vereniging Nederlandse Gemeenten, Binnenlandse Zaken (BZK/CIO Rijk) en het Kennis- en exploitatiecentrum Officiële Overheidspublicaties. Het doel is te komen tot één norm voor metadateren voor alle overheidsorganisaties. Om zo de duurzame toegankelijkheid van informatie te stimuleren.

Lees meer op de website van het Nationaal Archief.

Nieuwsbrief november 2020

Blijf op de hoogte

Is deze nieuwsbrief interessant voor een collega? Stuur deze dan gerust naar hem of haar door en deel de aanmeldlink.

Heb je vragen, ideeën en/of opmerkingen? Dan horen we dat graag. Je kunt een e-mail sturen naar informatiehuishouding@minocw.nl.